Αθήνα,13 Ιανουαρίου 2020

Σε συνέχεια του από 07.01.2020 δελτίου τύπου της Ελληνικής Αντικαρκινικής Εταιρείας, και με σκοπό τη σοβαρή, ορθή και ολοκληρωμένη ενημέρωση των πολιτών επισημαίνονται τα εξής:

1. Η χρήση των καυσόξυλων αποτελεί το πρώτο χρονολογικώς και παρέμεινε έκτοτε επί αιώνες το βασικό μέσο θέρμανσης της κατοικίας του ανθρώπου. Στη χώρα μας, μέχρι τη δεκαετία του 1950, το 15% της ενέργειας προερχόταν από το δασικό τομέα, υπό μορφή καυσόξυλων και ξυλανθράκων. Από τις αρχές της δεκαετίας του 1960 η κατανάλωση ξυλώδους βιομάζας συνεχώς μειωνόταν. Σήμερα οι καταναλωτές στρέφονται σταδιακά και πάλι στη χρήση του ξύλου για την παραγωγή θερμότητας (Σημ. 1).

2. Η ξύλινη βιομάζα αποτελεί την εκτενέστερη πηγή ανανεώσιμης πηγής ενέργειας, με μηδενικό ισοζύγιο εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου και μπορεί να αντικαταστήσει σε μεγάλο βαθμό τη χρήση ορυκτών καυσίμων, των οποίων η χρήση είναι άκρως επιβλαβής για το περιβάλλον, αρκεί η αξιοποίησή της να γίνεται με τρόπο ορθολογικό και σύμφωνα με τα χαρακτηριστικά και της ιδιότητες του εκάστοτε είδους (Σημ. 2).

3. Η παραγωγή, διακίνηση, πώληση και κατανάλωση καυσόξυλων αποτελούν δραστηριότητες απολύτως νόμιμες, τόσο στη χώρα μας όσο και στην Ευρωπαϊκή Ένωση αλλά και διεθνώς. Μάλιστα το Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας αξιοποιεί το καυσόξυλο ως μέσο άσκησης κοινωνικής πολιτικής, μέσω Υπουργικών Αποφάσεων για τη διάθεση καυσόξυλων για την κάλυψη των ατομικών αναγκών των κατοίκων περιοχών που εκτίθενται σε συνθήκες παρατεταμένου ψύχους, ακόμη και εντός αστικών κέντρων (Σημ. 3). Ταυτόχρονα απαγορεύεται η πώληση ή δωρεάν διάθεση ξυλείας εμποτισμένης με πισσέλαιο (κομμένη ξυλεία από παλιούς στύλους ΔΕΗ/ΟΤΕ) ή «πράσινης» ξυλείας (εμποτισμένης με άλατα), ή οποιασδήποτε τεχνητής ξυλείας συγκολλημένου ξύλου (κόντρα πλακέ, νοβοπάν, ινοσανίδων/MDF κ.α.), καθώς η καύση των ανωτέρω προκαλεί σοβαρά προβλήματα στην υγεία και στο περιβάλλον. Επισημαίνεται ότι ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός CEN, προκειμένου να διασφαλίσει την ορθολογική χρήση των στερών καυσίμων, έχει δημιουργήσει δύο τεχνικές επιτροπές: την CEN/TC 335 «Στερεά καύσιμα», και τη CEN/TC 343 «Στερεά ανακτημένα καύσιμα», οι οποίες εκδίδουν πρότυπα, όπως το EN 14774 (υγρασία του καυσίμου), το EN 14775:2009 (ποσοστό τέφρας) και το EN 14918 (θερμαντικής αξία).

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ:

Είναι αυτονόητο ότι η καύση ξύλου, όπως άλλωστε κάθε καύση στερεού, υγρού ή αέριου σώματος, παράγει χημικές ενώσεις επιβλαβείς για την υγεία και το περιβάλλον. Αυτό ισχύει για την καύση του πετρελαίου και της βενζίνης, του φυσικού αερίου, για τα κάρβουνα που χρησιμοποιούμε στις ψησταριές, για τα οχήματά μας, για τα τσιγάρα μας, ακόμη και για τη διαδικασία παραγωγής του ηλεκτρικού ρεύματος που χρησιμοποιούμε όταν ανάβουμε το φως στο σπίτι μας. Ας μην ξεχνάμε ότι η έντονη χρήση καυσόξυλων ως μέσου θέρμανσης και η αντίστοιχη επιβάρυνση της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος περιορίζεται μόνο σε συγκεκριμένες ημέρες έντονων καιρικών φαινομένων, σε αντίθεση με άλλες επιβαρυντικές συνήθειες μας, οι οποίες ισχύουν 365 ημέρες τον χρόνο, όπως η χρήση των οχημάτων μας ή το κάπνισμα. Ας μην ξεχνάμε επίσης ότι η χρήση των καυσόξυλων ως εναλλακτικού τρόπου θέρμανσης απαλλάσσει τη δημόσια υγεία και το περιβάλλον από την αντίστοιχη επιβάρυνση που διαφορετικά θα προερχόταν από την αυξημένη χρήση πετρελαίου και ηλεκτρικού ρεύματος (αρκεί να σκεφτούμε τα προβλήματα που δημιουργεί η υπερχρήση των κλιματιστικών συσκευών κατά τη θερινή περίοδο, κατά την οποία το καυσόξυλο δεν παρέχει εναλλακτική λύση).

Κατά συνέπεια, η πρόταση απόλυτων απαγορεύσεων, η καλλιέργεια κλίματος πανικού στους πολίτες, τα αφοριστικά συμπεράσματα, οι αυθαίρετες παραινέσεις και η μονομερής και εν πολλοίς εσφαλμένη πληροφόρηση του κοινού καμία λύση δεν προσφέρουν ούτε συνεισφέρουν στην προστασία της δημόσιας υγείας και του περιβάλλοντος, αντιθέτως αποπροσανατολίζουν τον μέσο συνετό πολίτη και καταναλωτή και τον οδηγούν σε εσφαλμένες επιλογές.

Ο Σ.Ε.Σ.Κ.Α., επιδεικνύοντας τη σοβαρότητα και την υπευθυνότητα που πρέπει να χαρακτηρίζει όποιον φορέα αρθρώνει δημόσιο λόγο, επαναλαμβάνει την πάγια θέση του ότι οι πολίτες πρέπει να καταναλώνουν στερεά καύσιμα με τρόπο λελογισμένο και ορθολογικό, όπως πρέπει να συμβαίνει με όλους τους φυσικούς πόρους, ώστε να επιτυγχάνονται τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα με τις λιγότερες δυνατές αρνητικές συνέπειες. Ιδιαίτερη προσοχή πρέπει να δίνεται στην ποιότητα της ξυλείας που χρησιμοποιείται, να μην γίνεται καύση απαγορευμένων ξύλων, να επιλέγεται το κατάλληλο είδος του ξύλου που αρμόζει στην ανάγκη που θα καλυφθεί και στη σωστή ποσότητα, να γίνεται ορθή συντήρηση των εστιών. Τα παραπάνω διασφαλίζονται, όταν ο καταναλωτής απευθύνεται σε επαγγελματίες που πωλούν νόμιμα και ελεγμένα προϊόντα και έχουν την απαραίτητη γνώση ώστε να τον συμβουλεύσουν αποτελεσματικά.

Ο Σ.Ε.Σ.Κ.Α. είναι διαρκώς στη διάθεση φορέων και πολιτών για την πλήρη και ορθή ενημέρωση σχετικά με κάθε κάθε ζήτημα που αφορά τα στερεά καύσιμα.

Σημειώσεις:
1. Ι. Ελευθεριάδης. Δασολόγος – Γεν. Γραμμ. Εμπορίου – Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΚΑΠΕ), Οδηγός Διακίνησης Καυσόξυλων, Δεκέμβριος 2012.
2. Ι. Μπαρμπούτης, Αν. Καθηγητής, Σχολή Δασολογίας & Φυσ. Περιβάλλοντος, Α.Π.Θ.,
Β. Καμπερίδου, MSc, Σχολή Δασολογίας και Φυσ. Περιβάλλοντος, Α.Π.Θ., ΚΑΥΣΗ ΤΟΥ ΞΥΛΟΥ – ΑΠΟΔΟΣΗ – ΕΚΠΟΜΠΕΣ, 20 Νοεμβρίου 2015.
3. π.χ. Υ.Α. 161972/2548 – ΦΕΚ Τεύχος Β 3665/18.10.2017.